Down sendromlu çocuklarda konuşmanın değerlendirilebilmesi açısından artikülasyon normlarının kullanılmasındaki sorun, bu normların normal gelişim gösteren çocuklara bakılarak belirlenmiş olmasıdır. Normlar belirlenirken örnek alınan çocuklarda ortak kulak enfeksiyonları sebebiyle dalgalanan işitme kaybı ve sıvı birikmesi gibi sorunlar yoktur. Bu çocukların, oral yüz kaslarında zayıf kas tonusu gibi bir sorunları da yoktur. Bu yüzden de bu normlar down sendromlu çocuklarda ses gelişimiyle ilgili net bilgi sağlamamaktadır. Üstelik bu normlar temel alındığında down sendromlu çocuklar genellikle artikülasyon tedavisinden mahrum bırakılmaktadırlar. Bu yüzden ebeveynlerin bu normları bilmeleri gerekir. Bu normlara genellikle Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP) süreçlerinde artikülasyon güçlüklerim değerlendirilmesi ve iyileştirilmesinde başvurulur (Erdem, İ., 2013).

Down sendromlu çocuklar bu sesleri kullanmaya tipik yaşta başlamayabilir ancak kullanmaya başladıklarında tipik çocuklarla aynı sırayı izlerler. Normlar hakkında bilgi sahibi olmak hangi sesin hangisinden önce veya sonra üretildiğini anlamak açısından faydalıdır (Erdem, İ., 2013).

Bu yüzden de artikülasyon terapisine altı yaştan önce başlanmamaktadır. Bunun sebebi nedir? Eğitim sistemimizde konuşma terapisi için belirlenen uygunluk koşullarına bağlı olarak gelişen bir durumdur. Konuşma ve dil patologları ailelere genellikle şöyle derler: “Çocuğunuz hiçbir pozisyonda /s/ sesini doğru söyleyemiyor. Ancak endişe etmenize gerek yok. Daha beş yaşında. Normlara göre /s/ sesi yedi ila dokuz yaşa kadar başarılı şekilde çıkartılmıyor zaten. Bu yüzden de henüz /s/ sesi üzerinde çalışmamıza gerek yok.” Oysa sekiz yaşa kadar beklendiğinde, çocuğunuzun /s/ sesini doğru söyleyemediği görülür ve bunu düzeltmek için de bunun üzerine üç yıl çalışması gerekir. Bu yüzden ben normların çocuğun geciktiğini göstermesini beklemeden seslerin öğretilmesi gerektiğine inanıyorum. Proaktif olmak ve sesleri öğretmek her zaman daha iyidir. Çocuğunuzun konuşma ve dil terapisi artikülasyon konusuna odaklansın ya da odaklanmasın, evde üzerinde çalışabileceğiniz pek çok şey bulunmaktadır (Erdem, İ., 2013).

• Artikülatörler ve artikülasyon hareketleriyle ilgili görsel ve dokunsal bilinci artırmak
• Farklı seslerle ilgili işitsel bilinci artırmak
• Şarkılar ve oyunlar vasıtasıyla ses üretimi üzerinde çalışmak
• Okuma vasıtasıyla ses üretimi üzerinde çalışmakMehmet Ongun
  Özel eğitim ve Konuşma bozuklukları uzmanı
  ongun51@gmail.com

içerik izinsiz kopyalanamaz